Już 14 grudnia kolejny ważny wyrok TSUE C-28/22!

TSUE nie pozwala ochłonąć frankowiczom. Po bardzo ważnym wyroku w sprawie C-140/22, który zapadł w czwartek 7 grudnia, czeka nas kolejne istotne orzeczenie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Chodzi o sprawę TSUE C-28/22 przeciwko Getin Noble Bank. Jednak zanim to nastąpi, warto przypomnieć, co postanowił TSUE w zeszły czwartek.

• Kredytobiorcy frankowi nie muszą dodatkowo składać w sądzie oświadczenia o skutkach i konsekwencjach nieważności umowy. Taki wymóg stoi w sprzeczności z dającą ochronę konsumentom unijną dyrektywą 93/13.
• Frankowicze mają prawo do zwrotu kwoty roszczeń w całości. Bank nie może pomniejszyć jej o odsetki, które by otrzymał, gdyby umowa kredytu była ważna.

Więcej na temat orzeczenia TSUE C-140/22 oraz o pytaniach do Trybunału skierowanych przez Sąd Rejonowy dla Warszawy-Śródmieścia pisaliśmy w tym artykule.

Jak oceniają eksperci, decyzja TSUE w sprawie C-140/22 z 7 grudnia z pewnością przyspieszy postępowania sądowe w sprawach frankowych. Ponadto skoro kredytobiorcy nie muszą składać oświadczenia o skutkach nieważności umowy, to termin rozpoczęcia naliczania odsetek dla frankowiczów oraz kwestia przedawnienia roszczeń banków nie mogą być powiązane z tym dokumentem.

Jednak 7 grudnia TSUE nie wypowiedział się wprost na inne newralgiczne tematy dla frankowiczów z Lubina i całej Polski:

• Od kiedy naliczać odsetki ustawowe za opóźnienie dla konsumentów.
• Kiedy przedawniają się roszczenia przedsiębiorcy, czyli banku, który udzielił kredytu indeksowanego lub denominowanego do waluty obcej.

Jak te kwestie mogą się zmienić po wyroku TSUE C-28/22 z 14 grudnia 2023 roku?

Orzeczenie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, które poznamy już za dwa dni, może mieć ogromny wpływ na sytuację banków i frankowiczów. TSUE ma wypowiedzieć się w sprawie rozliczeń kredytobiorców frankowych z instytucjami finansowymi. Tym razem pytania prejudycjalne skierował do TSUE Sąd Okręgowy w Warszawie. Jedno z nich dotyczyło tego, kiedy następuje rozpoczęcie biegu przedawnienia roszczeń banków. Frankowicze składają pozwy przeciwko bankowi, domagając się zwrotu wszystkich wpłat oraz rat kapitałowo-odsetkowych. Z drugiej strony banki mają możliwość wniesienia pozwów przeciwko kredytobiorcom. Domagają się w nich, aby frankowicze oddali udostępniony im wiele lat temu kapitał kredytowy. Istotne jest pytanie, czy banki w ogóle mają prawo do takich roszczeń. Warto zaznaczyć, że przekazały te pieniądze frankowiczom kilkanaście lat temu, a ogólny termin przedawnienia roszczeń dla banków wynosi trzy lata. W związku z tym można zakładać, że banki mają ograniczone prawa do żądania zwrotu kapitału. Dlatego może mieć miejsce taka sytuacja, że frankowicze domagają się zwrotu wszystkich wpłat, podczas gdy banki mogą napotykać trudności w żądaniu zwrotu udostępnionego kapitału.

Jakie pytania oprócz tego dotyczącego przedawnienia roszczeń banków zadał Sąd Okręgowy w Warszawie Trybunałowi Sprawiedliwości Unii Europejskiej?

• Czy bank musi sprawdzić, czy frankowicz jest świadomy skutków i konsekwencji unieważnienia umowy kredtu frankowego?
• Bieg przedawnienia roszczeń kredytobiorców – czy może rozpocząć się przed rozpoczęciem biegu przedawnienia roszczeń banków?
• Czy przedsiębiorcy mogą zgłaszać zarzut zatrzymania w sprawach frankowych? Zarzut zatrzymania ma miejsce wtedy, gdy banki uzależniają zwrot świadczeń dla kredytobiorcy z równoczesnym zwrotem przez frankowiczów otrzymanego kapitału (lub zabiezpieczenia przez kredytobiorcę dokonania takiego zwrotu).
• Jeśli bank skorzysta z zarzutu zatrzymania; czy w takiej sytuacji frankowiczowi nie będą przysługiwać (w całości lub części) odsetki ustawowe za opóźnienie za okres od kiedy bank otrzymał wezwanie do zwrotu świadczeń.

Biorąc pod uwagę poprzednie prokonsumenckie wyroki TSUE, w tym orzeczenie C-520/21 i C-140/22 można mieć nadzieję, że Trybunał ponownie stanie po stronie frankowiczów. Wkrótce dowiemy się, jak orzeczenie TSUE C-28/22 wpłynie zarówno na sytuację kredytobiorców, jak i na cały sektor bankowy. Jeśli Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej rozstrzygnie kolejne wątpliwości sądów krajowych, to orzekanie w sprawach frankowych przyspieszą. Frankowicze przestaną się też obawiać długich procesów sądowych, ponieważ otrzymają zabezpieczenie w postaci odsetek ustawowych za cały okres trwania procesu.