Dla każdego przedsiębiorcy współpraca z nowym kontrahentem to szansa na rozwój i zwiększenie zysków, ale również ryzyko. Nawet partner, który na pierwszy rzut oka wydaje się rzetelny, może okazać się niewypłacalny lub nie wykonać umowy zgodnie z ustaleniami. W obrocie gospodarczym nie wszystko można przewidzieć, dlatego warto odpowiednio się zabezpieczyć. Fundamentem jest dobrze skonstruowana umowa, która chroni Twoje interesy i pozwala reagować w przypadku problemów z kontrahentem.
Dlaczego umowa jest kluczowa w przypadku niewypłacalnego kontrahenta?
Większość problemów z niewypłacalnym kontrahentem zaczyna się już przy podpisywaniu umowy. Często dokumenty są zbyt ogólne, nie zawierają żadnych zabezpieczeń lub opierają się na niezweryfikowanych wzorach. Tymczasem dobrze przygotowana umowa ułatwia odzyskanie należności zarówno przed sądem, jak i na etapie przedsądowym.
W przypadku kredytu frankowego właściwość sądu zależy od tego, gdzie mieszka frankowicz. To miejsce, w którym frankowicz przebywa z zamiarem stałego pobytu, decyduje o tym, który sąd będzie prowadził postępowanie.
Co powinna zawierać umowa, aby chronić Twoje interesy?
Przede wszystkim precyzyjne oznaczenie stron i przedmiotu umowy jest kluczowe. Dane rejestrowe, takie jak numer NIP czy KRS, muszą być dokładne. Błędy w tych informacjach mogą utrudnić lub wręcz uniemożliwić dochodzenie należności od niewypłacalnego kontrahenta. Równie istotne jest dokładne opisanie świadczenia – co, kiedy i w jakiej formie ma zostać wykonane. Im mniej niejasności w umowie, tym trudniej kontrahentowi podważyć Twoje roszczenia.
Terminy płatności również wymagają precyzji. Ogólne sformułowania typu „płatność po wykonaniu usługi” mogą prowadzić do sporów, bo trudno ustalić dokładny moment wykonania usługi. Warto stosować konkretne zapisy, na przykład: „płatność w terminie 7 dni od dnia wystawienia faktury”. Takie rozwiązanie znacząco ułatwia dochodzenie należności w przypadku problemów z niewypłacalnym kontrahentem.
Kolejnym elementem są kary umowne i odsetki za opóźnienia. Zapis o naliczaniu odsetek i przewidzeniu dodatkowej kary umownej za nieterminową realizację świadczenia pełni funkcję dyscyplinującą. Dzięki temu możesz wzmocnić swoją pozycję w relacjach z niewypłacalnym kontrahentem.
Zabezpieczenia w umowie dla niewypłacalnego kontrahenta
Warto rozważyć dodatkowe formy zabezpieczenia prawidłowego wykonania umowy. Jednym z nich jest hipoteka na nieruchomości kontrahenta. Dzięki niej możesz dochodzić należności z jej sprzedaży w przypadku niewypłacalności dłużnika, co jest szczególnie istotne przy dużych transakcjach.
Innym rozwiązaniem jest weksel – dokument, który zobowiązuje dłużnika do zapłaty określonej sumy. Weksel pozwala przyspieszyć postępowanie sądowe i dochodzić roszczenia w trybie nakazowym, bez długotrwałego procesu.
Dobrowolne poddanie się egzekucji to kolejne zabezpieczenie, które możesz zawrzeć w umowie. W takim przypadku kontrahent zobowiązuje się do zapłaty określonej kwoty i poddaje się egzekucji notarialnej. Dzięki temu możesz skierować sprawę bezpośrednio do komornika, bez konieczności prowadzenia sprawy sądowej.
Przewłaszczenie na zabezpieczenie daje Ci prawo do określonego składnika majątku kontrahenta do czasu spłaty zobowiązania. Jeśli kontrahent stanie się niewypłacalny, możesz przejąć lub sprzedać przedmiot zabezpieczenia, minimalizując straty.
Inne ważne zapisy w umowie
Dobrze jest również uwzględnić klauzulę o sądzie właściwym, aby ewentualne spory były rozstrzygane w Twojej lokalizacji. Warto wskazać formę komunikacji, np. mailową, oraz adresy e-mail i korespondencyjne obu stron. Możesz także przewidzieć możliwość odstąpienia od umowy w sytuacji, gdy niewypłacalny kontrahent nie wywiązuje się z postanowień.
Dlaczego warto korzystać z pomocy specjalistów?
Często umowy z kontrahentami nie są analizowane prawnie do momentu, gdy pojawia się problem. Wtedy wprowadzenie niezbędnych zabezpieczeń jest już utrudnione lub niemożliwe. Aby chronić swoje interesy przed niewypłacalnym kontrahentem, najlepiej przygotować umowę z pomocą specjalistów. Jasne warunki współpracy, precyzyjne terminy, odpowiedzialność za opóźnienia i właściwie dobrane zabezpieczenia zwiększają Twoje szanse na odzyskanie należności.
Kancelaria Jakubowska, Dyś i Wspólnicy z Lublina wspiera przedsiębiorców na każdym etapie działalności. Pomagamy w przygotowaniu umów, ocenie ryzyka, doborze zabezpieczeń i wprowadzeniu postanowień umownych, które chronią przed problemami z kontrahentem.
Najczęściej zadawane pytania
Jak zabezpieczyć się przed niewypłacalnym kontrahentem?
Najważniejsze jest dokładne i precyzyjne przygotowanie umowy. Warto skorzystać z pomocy prawnika, który pomoże oznaczyć strony, jasno określić przedmiot świadczenia i ustalić terminy płatności. Umowa powinna także zawierać zapisy dotyczące kar umownych.
Jakie zabezpieczenia można wprowadzić do umowy?
Można rozważyć ustanowienie hipoteki na nieruchomości kontrahenta, weksla, dobrowolnego poddania się egzekucji lub przewłaszczenia na zabezpieczenie. Każde z tych rozwiązań zwiększa możliwość dochodzenia należności w przypadku niewypłacalności kontrahenta.
Czy samodzielne przygotowanie umowy wystarczy?
Samodzielne sporządzenie umowy może być ryzykowne. W razie wątpliwości najlepiej skorzystać z pomocy prawnika, który dostosuje zapisy do Twoich potrzeb i zapewni realną ochronę interesów.
Autor artykułu: Radca Prawny Krzysztof Białek
Bądź na bieżąco, obserwuj profile Kancelarii w social mediach.