Lata 2005-2008 były okresem gwałtownego rozwoju na rynku kredytów indeksowanych i denominowanych kursem franka szwajcarskiego. Wynikało to z bardzo dobrej koniunktury gospodarczej oraz obserwowanej w tym okresie tendencji do umocnienia złotego i silnego boomu na rynku nieruchomości. Zjawiska te skutkowały optymizmem zarówno kredytobiorców, jak i analityków co do perspektyw rozwoju sytuacji w kolejnych okresach. Wiązało się jednak również z niedoszacowaniem ryzyka, a to z kolei z poluzowaniem polityki kredytowej.
Wobec gwałtownego wzrostu kursu franka szwajcarskiego, najpierw w wyniku kryzysu finansowego z 2007 r., a następnie w wyniku decyzji z dnia 15 stycznia 2015 r. Szwajcarskiego Banku Narodowego o uwolnieniu kursu franka szwajcarskiego wartość zobowiązań polskich kredytobiorców wyrażonych w tej walucie drastycznie wzrosła. To stało się przyczynkiem do inicjowania procesów frankowych.
Kredyt frankowy Santander
Według informacji medialnych na dzień 30 września 2023 r. bank Santander (Santander Bank Polska S.A. i Santander Consumer Bank S.A., wchodzące obecnie w skład Grupy Santander Bank, jak też poprzednicy prawni tych podmiotów tj. Kredyt Bank S.A. oraz Bank Zachodni WBK S.A.) miał na stanie ok. 32,3 tys. czynnych umów frankowych. Zakwestionowanych w sądzie było ok. 16 420.
Jeżeli zawarłeś umowę kredytu frankowego Santander, sprawdź, czy umowy te zawierają w sobie następujące postanowienia:
§ 1 ust. 1, § 2 ust. 2, § 8 ust. 2 – Umowy z 2002 r. zawarte z Kredyt Bank S.A.
§ 2 ust. 1, § 2 ust. 2, § 4 ust. 1a, § 9 ust. 2, § 9 ust. 6 – Umowy z 2007 r. i 2008 r. (Ekstralokum) zawarte z Santander Bank Polska i Santander Consumer Bank.
art. 3.07 ust. 3, art. 3.08 ust. 5, art. 3.12 ust. 3 – Umowy z 2006 r. (o dewizowy kredyt mieszkaniowy) zawarte z Bank Zachodni WBK S.A.
art. 3.07 ust. 3 pkt 3.1, art. 3.09 ust. 3 – Umowy z 2008 r. (o dewizowy kredyt mieszkaniowy/inwestorski) zawarte z Bank Zachodni WBK S.A.
Klauzule niedozwolone w kredytach frankowych Santander
Wyżej wymienione zapisy stanowią uznane przez sądy powszechne niedozwolone postanowienia umowne w kredytach frankowych Santander. Kształtują one prawa i obowiązki frankowiczów w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami. Ponadto rażąco naruszają ich interesy. Zapisy te nie zostały indywidualnie uzgodnione z kredytobiorcami frankowymi. Dodatkowo są one niezrozumiałe zarówno w swej warstwie językowej, jak i merytorycznej.
W kontekście zawartych w umowach banku Santander zapisów odnoszących się do świadomości kredytobiorców na temat ryzyka kursowego (§ 11 ust. 4-5) podkreślić należy, że mają one charakter blankietowy. To znaczy, że nie wynika z nich zakres udzielonych wyjaśnień, szczególnie w zakresie istoty i rozmiaru ryzyka walutowego. Nie wiadomo też, czy zostały one przekazane kredytobiorcom w sposób zrozumiały.
Wyjaśniając rozmiar ryzyka kursowego pracownicy banku Santander mogli posługiwać się przykładami z krajów, gdzie wcześniej już doszło do napięć społecznych (Australia, Włochy) spowodowanych udzielaniem przez banki kredytów powiązanych z kursem franka szwajcarskiego.
W toku postępowania sądowego z powództwa kredytobiorców sąd dokonuje oceny żądania zapłaty tj. zwrotu wszystkich zapłaconych na rzecz banku:
- Rat kredytowych.
- Kosztów.
- Innych opłat około kredytowych (w myśl teorii dwóch kondykcji).
- Żądania ustalenia nieistnienia stosunku prawnego wynikającego z nieważnej umowy kredytu.
W tym miejscu istotnie należy przytoczyć stanowisko Sądu Najwyższego, zgodnie z którym oceny, czy postanowienie umowne jest niedozwolone dokonuje się według stanu z chwili zawarcia umowy. Przy dokonywaniu oceny niedozwolonego charakteru postanowienia umownego nie ma więc żadnego znaczenia, w jaki sposób umowa była przez strony wykonywana. Nie ma więc znaczenia, czy po dacie zawarcia umowy kredytu frankowego Santander skredytowana nieruchomość była wynajmowana. Ponadto nie jest kwestią istotną, czy pod jej adresem była zarejestrowana działalność gospodarcza. Dodatkowo na ocenę niedozwolonego charakteru postanowienia umownego nie ma wpływu to, czy kredyt frankowy Santander był w kolejnych latach spłacany bezpośrednio w walucie helweckiej.
Unieważnienie kredytu frankowego Santander – pomoc Kancelarii
Masz kredyt frankowy Santander i chciałbyś się od niego uwolnić? Spłaciłeś kredyt CHF w Santanderze w terminie lub przed czasem i zastanawiasz się, czy możesz odzyskać pieniądze od banku? Zachęcamy do skorzystania z usług kancelarii Nowak, Dyś i Wspólnicy, która specjalizuje się w sporach frankowych. Przygotuj umowę kredytu, regulamin, zaświadczenia dotyczące spłat kredytu, jak też ewentualne aneksy do umowy i zgłoś się do nas. Gwarantujemy Ci profesjonalną obsługę prawną na każdym etapie postępowania.
Autor artykułu: radca prawny Paweł Pietrasiuk, wolontariusz Fundacji Znam Prawo, długoletni współpracownik Sądu Okręgowego w Lublinie
Bądź na bieżąco, obserwuj profile Kancelarii w social mediach.