Frankowicze, którzy podejrzewają, że ich umowa kredytowa może zawierać klauzule abuzywne, czyli niedozwolone postanowienia umowne, powinni niezwłocznie skontaktować się z kancelarią prawną w celu weryfikacji jej treści. Istnieje bowiem możliwość, że to właśnie te zapisy mogą uchronić ich przed nieuczciwymi roszczeniami banku i mieć decydujące znaczenie dla unieważnienia umowy. Klauzule abuzywne to postanowienia, które zostały użyte w sposób niezgodny z prawem, i na ich podstawie można dochodzić swoich praw przed sądem. Wysoki odsetek wygranych spraw sądowych przez frankowiczów sprawia, że coraz więcej osób spłacających lub posiadających w przeszłości kredyty indeksowane bądź denominowane do franka szwajcarskiego rozważa podjęcie działań zmierzających do uwolnienia się od zobowiązania. Podstawą takich roszczeń najczęściej jest właśnie występowanie w treści umowy klauzul abuzywnych.
Klauzule abuzywne – czym są?
Klauzule abuzywne, zwane również niedozwolonymi postanowieniami umownymi, to zapisy w umowie, które kształtują prawa i obowiązki konsumenta w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy, a przy tym nie zostały z nim indywidualnie uzgodnione. W przypadku umów kredytów frankowych klauzule te dotyczą m.in. mechanizmu indeksacji do franka szwajcarskiego – sposobu ustalania salda kredytu, przeliczania rat czy zmiennej stopy procentowej. Tego rodzaju postanowienia są często nieprecyzyjne, niejasne i mogą wprowadzać kredytobiorcę w błąd.
Niedozwolone postanowienia w umowie – jak je rozpoznać?
Przede wszystkim zaleca się, aby frankowicz skorzystał z pomocy kancelarii prawnej, która szczegółowo przeanalizuje umowę pod kątem wszelkich nieprawidłowości. Istnieje również możliwość samodzielnej weryfikacji zapisów, co może stanowić pierwszy krok do dalszych działań.
Aby sprawdzić, czy umowa zawiera klauzule abuzywne, należy uważnie przeanalizować jej treść – ze szczególnym uwzględnieniem zapisów dotyczących przeliczania kwoty kredytu oraz rat. W razie wątpliwości warto sięgnąć po następujące narzędzia:
- Rejestr klauzul niedozwolonych. Prowadzony przez Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Znajdują się w nim postanowienia uznane za niedozwolone prawomocnym wyrokiem Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Wykaz orzeczeń dostępny jest na stronie internetowej UOKiK.
- Mapa klauzul niedozwolonych Rzecznika Finansowego. Dokument zawierający szczegółowe opisy klauzul stosowanych w umowach przez poszczególne banki w latach 2002–2009.
Klauzule abuzywne w umowach kredytowych – przykłady
Najczęściej spotykanymi niedozwolonymi postanowieniami w umowach kredytów indeksowanych lub denominowanych do CHF są tzw. klauzule przeliczeniowe. Na ich podstawie banki przeliczały saldo kredytu na CHF w dniu jego wypłaty (zgodnie z kursem kupna CHF według tabeli kursowej banku), a następnie każdą ratę kapitałowo-odsetkową (zgodnie z kursem sprzedaży CHF według tej samej tabeli).
Przykłady:
✗ „Kredyt jest indeksowany do CHF, po przeliczeniu wypłaconej kwoty zgodnie z kursem CHF według Tabeli Kursów Walut Obcych obowiązującej w Banku Millennium w dniu uruchomienia kredytu lub transzy.” – § 2 ust. 2 umowy Bank Millennium Millekredyt Dom z 2005 r.
✗ „Kredytobiorca zobowiązuje się spłacić kwotę kredytu w CHF ustaloną zgodnie z § 2 z złotych polskich, z zastosowaniem kursu sprzedaży CHF obowiązującego w dniu płatności raty kredytu, zgodnie z Tabelą Kursów Walut Obcych Banku Millennium S.A.” – § 7 ust. 1 tej samej umowy.
Umowy frankowe zawierają także klauzule abuzywne obciążające frankowicza kosztami ubezpieczenia niskiego wkładu własnego lub ubezpieczenia pomostowego. Często występują również zapisy dotyczące zmiennego oprocentowania, które umożliwiają bankowi jego dowolną modyfikację w trakcie trwania umowy – bez jednoznacznego określenia zasad zmiany oprocentowania.
Co zrobić, gdy umowa zawiera klauzule abuzywne?
W przypadku stwierdzenia klauzul abuzywnych w umowie kredytu frankowego kredytobiorca ma prawo podjąć działania prawne w celu ochrony swoich interesów. Skuteczne zakwestionowanie niedozwolonych postanowień może prowadzić do unieważnienia całej umowy kredytowej. Należy jednak pamiętać, że proces ten bywa skomplikowany i wymaga znajomości przepisów prawa oraz aktualnego orzecznictwa sądowego. Dlatego warto powierzyć sprawę profesjonalistom. Kompleksową pomoc prawną w zakresie spraw frankowych na terenie województwa lubelskiego świadczy Kancelaria Jakubowska, Dyś i Wspólnicy. Zespół radców prawnych i adwokatów posiada bogate doświadczenie w prowadzeniu spraw frankowych.
Autor artykułu: Redakcja Kancelarii Radców Prawnych Jakubowska, Dyś i Wspólnicy
Bądź na bieżąco, obserwuj profile Kancelarii w social mediach.