Dla wielu osób, które zaciągnęły kredyt frankowy, walka z bankiem bywa trudna. Przed laty pozwy zbiorowe przeciwko bankom uchodziły za skuteczną metodę dochodzenia praw, ale dziś nie każde takie postępowanie gwarantuje pełną ochronę frankowiczów. Co więcej niektórzy wciąż czekają na finalne rozstrzygnięcie sprawy. Zatem warto rozważyć, czy pozew zbiorowy to najlepsza opcja dla frankowiczów, czy może korzystniejszy będzie pozew indywidualny. Jakie są główne różnice między tymi rozwiązaniami? A co w przypadku, gdy ktoś już brał udział w pozwie zbiorowym – czy może później wnieść pozew indywidualny? Odpowiedzi na te pytania pomogą frankowiczom podjąć świadomą decyzję o dalszych działaniach prawnych przeciwko bankom.
Pozew zbiorowy przeciwko bankom – podstawowe założenia
Pozwy grupowe, mimo popularności, okazały się problematyczne. Ich celem nie jest odzyskanie pieniędzy, ale stwierdzenie, że klauzule w umowach kredytów frankowych są abuzywne, czyli niezgodne z prawem. Wygrana w takim procesie nie prowadzi do automatycznego unieważnienia umowy ani zwrotu pieniędzy przez bank. Ponadto, pozew zbiorowy nie pozwala na dochodzenie roszczeń o zapłatę wynikających z umowy kredytowej. Każdy kredytobiorca – frankowicz musi osobno wykazać wysokość swojej szkody, co w ramach postępowania grupowego jest niemożliwe z powodu indywidualnych różnic w wysokości kredytów i rat. Nie bez znaczenia jest także długość postępowań grupowych. Przykładem może być sprawa ponad 5 tysięcy kredytobiorców przeciwko Bankowi Millennium S.A., która trwa od 2014 r. Wyrok z 2022 r. oddalił powództwo, a sprawa nadal oczekuje na rozstrzygnięcie przed sądem II instancji. Dla wielu osób to frustrujące doświadczenie, a niepewność co do przyszłości sprawy skłania ich do rozważenia pozwu indywidualnego.
Zmiany w przepisach dotyczących pozwów grupowych – jak wpłyną na przyszłe sprawy frankowiczów?
Nowelizacja ustawy o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym, która weszła w życie w sierpniu 2024 roku, może wpłynąć na przyszłość takich postępowań. Zmiany te umożliwiają organizacjom konsumenckim składanie pozwów przeciwko bankom w sprawach o odszkodowanie. Został także zniesiony wymóg minimalnej liczby uczestników w sprawach konsumenckich, co ma ułatwić dostęp do pozwów grupowych. Choć zmiany te mogą teoretycznie uprościć procesy, nie gwarantują one szybkiego i sprawiedliwego rozwiązania spraw frankowiczów. Pozostaje pytanie, czy pozwy grupowe rzeczywiście są odpowiedzią na potrzeby konsumentów, czy też staną się kolejną „ślepą uliczką”, w którą wpadną nieświadomi klienci.
Pozew indywidualny po pozwie grupowym – jak kontynuować walkę o swoje prawa?
Po uzyskaniu orzeczenia o nieuczciwych klauzulach w umowach kredytowych uczestnicy pozwów grupowych mogą podjąć dalszą walkę o odzyskanie środków. Wyrok w sprawie grupowej nie unieważnia umowy ani nie nakłada obowiązku zwrotu pieniędzy przez bank. Aby odzyskać świadczenia nienależne, frankowicze muszą wnieść nowy pozew indywidualny, co otwiera możliwość dalszego dochodzenia swoich praw, nawet po zakończeniu postępowania grupowego. Pozew indywidualny w sprawach frankowych jest bardziej efektywną opcją, ponieważ daje szansę na unieważnienie umowy kredytowej oraz zwrot wszystkich rat kapitałowo-odsetkowych oraz innych opłat związanych z nieważną umową. Choć procesy indywidualne wiążą się z wyższymi kosztami i koniecznością wniesienia nowych roszczeń, mogą być szybciej rozpoznawane przez sądy niż sprawy grupowe. To sprawia, że są bardziej korzystne dla frankowiczów, którzy chcą skutecznie dochodzić swoich roszczeń.
Podsumowanie – Dlaczego warto rozważyć pozew indywidualny w sprawach frankowych?
Pozew zbiorowy, choć z prawnego punktu widzenia interesujący, nie jest skuteczną drogą dla wielu frankowiczów. Choć umożliwia stwierdzenie abuzywności klauzul w umowie kredytowej, nie prowadzi do automatycznego unieważnienia umowy ani zwrotu pieniędzy. Dlatego nawet po wyroku w sprawie grupowej warto rozważyć złożenie pozwu indywidualnego, który może przynieść rzeczywiste korzyści. Zmiany w prawie, choć mogą wpłynąć na rozwój postępowań grupowych, nie zapewniają szybszych i bardziej sprawiedliwych rozstrzygnięć. Dla wielu frankowiczów droga do unieważnienia umowy kredytowej oraz odzyskania spełnionych świadczeń będzie możliwa tylko w ramach indywidualnych powództw o zapłatę i ustalenie. Kancelaria Radców Prawnych Jakubowska Dyś i Wspólnicy sp.k. posiada wieloletnie doświadczenie w prowadzeniu spraw frankowych. Zespół specjalistów skutecznie wspiera klientów na każdym etapie postępowania sądowego.
Autor artykułu: Redakcja Kancelarii Radców Prawnych Jakubowska, Dyś i Wspólnicy
Bądź na bieżąco, obserwuj profile Kancelarii w social mediach.