Pozew o zwrot kapitału – dlaczego to taki głośny temat? Kwestia kredytów frankowych budzi wiele emocji – to nie zmienia się od lat. Znaczna liczba kredytobiorców, znanych jako frankowicze, zdecydowało się na procesy przeciwko bankom w celu unieważnienia umów kredytowych. Kredyty denominowane lub indeksowane do franka szwajcarskiego (CHF), były popularne ze względu na atrakcyjne warunki finansowe. Jednak z czasem wzrost kursu franka sprawił, że kredyty te stały się dużym obciążeniem finansowym dla kredytobiorców. Z uwagi na fakt zawarcia w umowach kredytowych waloryzowanych kursem CHF nieuczciwych klauzul przeliczeniowych, zobowiązania z nich wynikające stały się wręcz „niespłacalne” W odpowiedzi na decyzje kredytobiorców o sądowym unieważnieniu wadliwych umów kredytowych, banki coraz częściej występują z pozwami o zwrot kapitału. Pojawia się pytanie, czy pozew o zwrot kapitału to straszenie frankowiczów, czy może raczej próba ochrony interesów banku?
Czemu służy pozew o zwrot kapitału?
Przez ostatnie lata Sąd Najwyższy ujednolicił kwestię wzajemnego rozliczenia świadczeń spełnionych na podstawie nieważnej umowy kredytu, opowiadając się za teorią dwóch kondykcji. Teoria ta oznacza, że zarówno kredytobiorcy, jak i banki mogą domagać się wzajemnego zwrotu wszelkich wpłat. Kredytobiorca powinien domagać się zwrotu wszystkich uiszczonych na rzecz banku świadczeń:
· Rat kapitałowo-odsetkowych
· Opłat okołokredytowych (prowizji, składek).
Z kolei bank również ma prawo dochodzenia od kredytobiorcy zwrotu kwoty udzielonego kapitału. Pozew banku o zwrot kapitału jest formalnie odrębną – rejestrowaną pod nową sygnaturą – sprawą sądową. To inne postępowanie niż sprawa wytoczonej przez frankowicza o unieważnienie umowy kredytowej. Najczęściej oba te postępowania toczą się równolegle.
Uchwała Sądu Najwyższego III CZP 25/22 z 25.04.2024 r. – zielone światło dla banku?
We wskazanym judykacie Sąd Najwyższy rozstrzygnął m.in., że trzyletni termin przedawnienia:
„roszczenia banku o zwrot kwot wypłaconych z tytułu kredytu rozpoczyna się co do zasady od dnia następującego po dniu, w którym kredytobiorca zakwestionował względem banku związanie postanowieniami umowy.”
Najczęściej frankowicze przed zainicjowaniem postępowania sądowego zwracali się do banku z reklamacją, w której wskazywali podstawy faktyczne i prawne uzasadniające uznanie umowy kredytu za nieważną. W związku z tym należy przyjąć, że to właśnie ta czynność stanowi dla banku początek biegu terminu przedawnienia roszczenia o zwrot kapitału.
Dla przykładu, gdy kredytobiorca zakwestionował umowę kredytu w 2021 r. można spodziewać się, że bank skieruje wobec niego pozew do końca 2024 r., zgodnie z zasadami liczenia 3 letniego terminu przedawnienia roszczenia banku o zwrot kapitału kredytu.
Wezwanie do zapłaty – zapowiedź pozwu o zwrot kapitału?
Wezwanie do zapłaty, które otrzymują frankowicze, jest często postrzegane jako element strategii banków mającej na celu odstraszenie kredytobiorców od dalszej walki sądowej. Wielu kredytobiorców spotkało się z sytuacją, kiedy pomimo spłaconego kapitału kredytu, otrzymali od banku wezwanie do zwrotu jego równowartości. Tymczasem skierowane przez bank wezwanie do zapłaty stanowi zapowiedź przyszłego pozwu o zwrot kapitału kredytu. Oczywiście wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia następnego po upływie zakreślonego w wezwaniu do zapłaty terminu. Innymi słowy bank posługuje się tym narzędziem wyłącznie w celu zabezpieczenia własnych interesów oraz skutecznego wystąpienia z powództwem przeciwko frankowiczom.
Pozew o zwrot kapitału – jak powinni działać frankowicze?
Gdy otrzymasz od banku pozew o zwrot kapitału, w pierwszej kolejności zachowaj kopertę, w której doręczony został odpis pozwu z załącznikami. Data odbioru przesyłki jest niezwykle istotna, ponieważ od dnia doręczenia pozwu zaczyna biec termin do złożenia odpowiedzi na pozew. Następnie zapoznaj się z pismem przewodnim z sądu, w którym zawarte są dokładne pouczenia oraz instrukcje. To z tego dokumentu dowiesz się, w jaki sposób i do kiedy należy ustosunkować się do otrzymanego pozwu o zwrot kapitału.
Pamiętaj, że zlekceważenie zobowiązania sądu i niezłożenie odpowiedzi na pozew w terminie wywołuje poważne konsekwencje prawne. Sąd wydaje wyrok zaoczny uwzględniający w całości powództwo banku łącznie z odsetkami. Takiemu wyrokowi sąd jednocześnie nadaje rygor natychmiastowej wykonalności, co w istocie ułatwia bankowi wszczęcie postępowania egzekucyjnego.
Pozew o zwrot kapitału – pomoc Kancelarii Nowak, Dyś i Wspólnicy
Pozew o zwrot kapitału to skomplikowana kwestia, która wymaga rzetelnej analizy i zrozumienia interesów obu stron. Dlatego warto zwrócić się do specjalistów z kancelarii frankowej w Lublinie – Nowak, Dyś i Wspólnicy, którzy doskonale wiedzą, jak najlepiej zabezpieczyć interesy kredytobiorców w postępowaniach z powództwa banku. Z naszej strony otrzymasz profesjonalną pomoc i zwiększysz swoje szanse na wygraną.
Autor artykułu: radca prawny Paweł Pietrasiuk
Bądź na bieżąco, obserwuj profile Kancelarii w social mediach.