23 stycznia 2025 r. TSUE wydał orzeczenie dotyczące słowackiego przypadku sankcji kredytu darmowego. Może mieć ono istotne znaczenie także dla polskich kredytobiorców, zwłaszcza w kontekście zbliżającego się wyroku TSUE SKD w polskiej sprawie. Wczoraj Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej potwierdził, że w przypadku naruszeń obowiązków informacyjnych przez kredytodawcę konsument ma prawo skorzystać z sankcji kredytu darmowego. To oznacza zwolnienie z obowiązku spłaty odsetek i kosztów poza kapitałem. Choć orzeczenie dotyczy Słowacji, jego ton i argumentacja mogą wskazywać na korzystny kierunek w zbliżającym się wyroku TSUE dotyczącym polskich regulacji w zakresie SKD. Daje to nadzieję na silniejsze wsparcie praw konsumentów w podobnych sprawach w Polsce.
Zawyżanie kosztów kredytów gotówkowych przez banki i instytucje pożyczkowe to temat, który rozgrzewa konsumentów i opinię publiczną. Wszystkie kwestie związane z konsumenckimi kredytami gotówkowymi reguluje Ustawa o kredycie konsumenckim, ale to wcale nie oznacza, że banki jej przestrzegają. Polskie sądy w ubiegłym roku kilkukrotnie kierowały pytania do TSUE w sprawie nieuczciwych praktyk kredytodawców. 13 lutego 2025 r. ma zapaść pierwszy w polskiej sprawie wyrok TSUE SKD. Pierwszy wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej dotyczący frankowiczów (sprawa państwa Dziubaków) odmienił losy kredytobiorców CHF. Co zmieni dla konsumentów pierwszy wyrok TSUE SKD?
Sprawa SKD w TSUE – co zdecyduje Trybunał?
Do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej trafiła sprawa C-472/23 dotycząca kredytu konsumenckiego, w którym początkowa kwota wynosiła 40 000 zł. Zgodnie z zapisami umowy całkowita suma, jaką konsument miał spłacić, wynosiła 64 878,45 zł. W tej kwocie zawarto kapitał kredytu oraz pełne koszty kredytu, obejmujące odsetki w wysokości 19 985,07 zł i prowizję w wysokości 4 893,38 zł. Sąd Rejonowy w Warszawie wyraził zastrzeżenia dotyczące praktyk stosowanych przez bank. Ponadto miał wątpliwości związane z zapisami umowy, które odnosiły się do kredytowania kosztów oraz możliwości jednostronnej zmiany opłat i prowizji przez bank na podstawie niejasnych postanowień umownych. Zgromadzone dowody w sprawie pokazują, że bank nalicza odsetki nie tylko od kwoty rzeczywiście przekazanej kredytobiorcy, ale również od kredytowanych kosztów kredytu, które nie trafiły bezpośrednio do konsumenta. Aby rozwiać te wątpliwości, sąd postanowił skierować do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej trzy pytania prejudycjalne.

Pytania do TSUE w sprawie sankcji kredytu darmowego
Pytania skierowane do TSUE w sprawie sankcji kredytu darmowego podkreślają niezwykle istotną kwestię ochrony konsumentów w przypadku kredytów konsumenckich. Ochrona ta powinna mieć szeroki zakres i być uwzględniana przez sądy krajowe z urzędu. Jednocześnie wskazują one na problem obowiązku informacyjnego, jaki spoczywa na bankach wobec konsumentów. Temat ten odegrał kluczową rolę także w sprawach dotyczących kredytów frankowych. Doświadczenie kancelarii Nowak, Dyś i Wspólnicy w analizowaniu spraw związanych z sankcją kredytu darmowego (SKD) pokazuje, że banki wielokrotnie nie nie przekazywały konsumentom informacji na temat kosztów związanych z kredytowaną prowizją. Ponadto nie oferowały im możliwości wyboru alternatywnej formy uregulowania tej prowizji. W takich sytuacjach konsumenci często nie mieli pełnej świadomości, jak kredytowanie kosztów wpłynie na całkowite koszty kredytu oraz wysokość miesięcznych rat, ani jak wyglądałoby to w przypadku bezpośredniego uiszczenia tych opłat.
Sankcja kredytu darmowego – dlaczego jest taka ważna dla konsumentów?
Przypomnijmy, że sankcja kredytu darmowego to mechanizm ochronny dla konsumentów. Umożliwia spłatę wyłącznie pożyczonego kapitału, bez odsetek i dodatkowych kosztów. Dzieje się tak w sytuacji, gdy kredytodawca naruszy przepisy ustawy o kredycie konsumenckim. SKD dotyczy kredytów konsumenckich zawartych po 18 grudnia 2011 roku, których kwota nie przekracza 255 550 zł i które nie są zabezpieczone hipoteką. Najczęstsze naruszenia obejmują:
- Brak przekazania konsumentowi wymaganych informacji, takich jak np. możliwość przedterminowej spłaty zobowiązania.
- Błędne wskazanie czasu trwania umowy.
- Naliczanie odsetek od prowizji i składek ubezpieczeniowych.
W przypadku stwierdzenia takich uchybień konsument ma prawo złożyć do banku pisemne oświadczenie o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego. Może skutkować ono obowiązkiem zwrotu jedynie otrzymanego kapitału.

Sankcja kredytu darmowego – kancelaria
Kancelaria Radców Prawnych Nowak, Dyś i Wspólnicy specjalizuje się m.in. w analizie umów kredytowych pod kątem potencjalnych nieprawidłowości, które mogą skutkować zastosowaniem sankcji kredytu darmowego. W ramach swoich usług oferuje bezpłatną weryfikację dokumentów, co pozwala klientom na ocenę zasadności roszczeń bez ponoszenia wstępnych kosztów. Dzięki doświadczeniu prawników kancelarii osoby posiadające kredyty mogą liczyć na kompleksowe wsparcie w procesie dochodzenia swoich praw. Eksperci zaczynają od przygotowania niezbędnych dokumentów, przez reprezentację w negocjacjach z bankiem, aż po wystąpienie na drogę sądową. Celem kancelarii jest nie tylko odzyskanie nadpłaconych środków przez klientów, ale także zapewnienie im poczucia bezpieczeństwa i przejrzystości na każdym etapie postępowania. Skontaktuj się z nami, by dowiedzieć się więcej.
Bądź na bieżąco, obserwuj profile Kancelarii w social mediach.